Rouw is zo’n vreemd iets. Je denkt dat je het een plekje hebt gegeven, dat je door de meest heftige momenten heen bent, en dan ineens, uit het niets, slaat het weer toe. Het overviel me vanmorgen in een situatie waar ik het het minst verwachtte: in de tandartsstoel.
Terwijl ik daar lag, vertelde ik de tandarts over de terugkerende pijn in mijn kiezen. Hij vroeg of ik misschien iets meer spanning ervaarde de laatste tijd, en ik vertelde hem over mijn rouwproces. “Ja,” zei hij, “het is niet vreemd dat je in zo’n moeilijke tijd last krijgt van fysieke klachten. Je lichaam slaat verdriet op. Gezegdes zoals ‘even door de zure appel heen bijten’ of ‘kiezen op elkaar’ komen niet zomaar ergens vandaan.”
Wat hij vertelde raakte me. Ik wist natuurlijk dat rouw zijn eigen grillige weg volgt, maar dat het zich ook op deze manier in mijn lijf kan nestelen, was een reminder dat het verdriet er nog altijd is. Het sluimert soms onder de oppervlakte en steekt dan plotseling weer de kop op. Rouw dwingt je om stil te staan, zelfs wanneer je dat misschien niet van plan was. De spanning en het verdriet kunnen zich fysiek uiten – in mijn geval door knarsetanden of het onbewust hard op elkaar klemmen van mijn kaken.
Deze ervaring in de tandartsstoel liet me beseffen dat rouw niet alleen een emotioneel proces is, maar ook iets waar je lichaam doorheen moet. Het is oké om daar ruimte voor te maken. Soms, midden in het dagelijkse leven, zoals in een tandartsstoel, worden we eraan herinnerd dat rouw een onvoorspelbare metgezel is. Het komt en gaat, en vraagt ons geduldig en lief te zijn voor onszelf – zelfs als dat betekent dat we even door die zure appel heen moeten bijten.